Jake Brush (°1994), afkomstig van Long Island, is een hedendaagse kunstenaar gevestigd in New York, bekend om zijn gedurfde en multidisciplinaire benadering van kunst, die video, performance, sculptuur en installatie combineert. Zijn werk is doordrenkt van zijn unieke achtergrond en persoonlijke ervaringen, en verkent vaak thema’s zoals identiteit, familiedynamiek en de absurditeiten van het moderne leven, met een focus op reality-tv en consumentencultuur.
Met een scherp oog voor humor en satire, daagt Brush maatschappelijke normen uit, terwijl hij een frisse blik werpt op de hedendaagse kunst. Zijn werk is op verschillende plekken getoond, en zijn aankomende tentoonstelling in Hasselt zal zijn eerste grote tentoonstelling in Europa zijn, wat een nieuwe dimensie toevoegt aan zijn al gevarieerde werk.
Hoe heeft je achtergrond en het verschil in interesses met je familie invloed gehad op je werk en artistieke visie?
Ik ben niet opgegroeid in een artistiek gezin. Ze zijn intelligent, maar kunst was niet echt hun interesse. Toch zijn ze absoluut karakters. Mijn familie is erg “red, white, and blue” het klassieke Amerikaanse type — geobsedeerd door zonnen en fitness. Ik heb me altijd behoorlijk anders gevoeld dan zij, en ik vind die dynamiek nog steeds fascinerend.
Je werk verkent vaak thema’s als reality-tv en de hedendaagse cultuur, wat juist vaak met familie wordt geassocieerd. Wat trekt je aan in deze onderwerpen en hoe zie je ze als een reflectie van de absurditeiten van het moderne leven?
In het verleden heb ik veel werk gemaakt dat draait om mijn familie — zowel met hen als over hen. De losse concepten van mijn “scripts” botsten vaak met hun beperkte acteerkwaliteiten, omdat ze geen acteurs zijn. Om het alsnog geloofwaardig te maken, voegde ik ongescripte momenten toe in de video’s – dingen die ze deden tussen de opnames door of wanneer ze dachten dat ik niet aan het filmen was. Ik ben altijd gefascineerd geweest door reality-tv, als een wanhopig, uitbuitend, goedkoop en toch vermakelijk kunstforum. Het genre legt vast wat er gebeurt tussen de productie en de cast, en hoe merken dat restmateriaal bewerken en het als “realiteit” presenteren, wat eigenlijk behoorlijk absurd is. Het weerspiegelt ook wat we op het internet zien: het internet is tegenwoordig net een steeds meer gefragmenteerde realityshow.
Zou je je werk als direct omschrijven, gezien de sterke verbinding met de realiteit?
Zeker. Ik wacht niet op financiering om een video te maken. Als ik een script schrijf, ga ik er gewoon voor. Maar dan botsen mijn plannen voor een video vaak met het totale gebrek aan middelen. Het is constant chaotisch en intiem. Er is geen hoog budget om achter te schuilen, wat juist die directheid mogelijk maakt. Veel kunst kan verloren gaan in de alledaagse herhaling van de academische wereld. Ik ben gewoon altijd meer geïnteresseerd in het shittalking en tv kijken (lacht).
Je hebt Film, Media en Beeldende Kunst gestudeerd aan SUNY Purchase in New York. Was je tijdens die tijd al bezig met het verkennen van deze thema’s?
Ja, dat was ik. Tijdens mijn studie draaide het merendeel van mijn werk om mijn familie — vrijwel alles wat ik toen maakte had hen als onderwerp.
Je werk combineert video, performance, sculptuur en installatie. Hoe navigeer je door deze verschillende media in je praktijk? Zie je ze als met elkaar verbonden of juist als afzonderlijk, en hoe verloopt je denkproces wanneer je met hen werkt?
Veel van mijn werk draait om de vreemde kant van arbeid — hoe bizar en op sommige manieren zelfs komisch het kan zijn om een kunstenaar te zijn. Het is alsof je een werknemer bent, maar ook een beetje een performer of comedian. Er komt veel werk kijken bij het maken van de video’s, en ik haal echt plezier uit het oogsten van al die arbeid. Ik besteed veel tijd aan het herwerken van de digitale elementen van de video’s. Ik combineer beelden met CGI-animaties die helpen om de wereld binnen mijn werk uiteen te trekken en uit te breiden. Wanneer ik prints of sculpturen maak, neem ik elementen uit die werelden en zet ze om in een andere vorm. Bijvoorbeeld, ik kan objecten uit de video afdrukken en ze dan transformeren, zoals door ze in siliconen te gieten. Ik ben altijd gefascineerd geweest door massaproductie en de materialen die gebruikt worden om replica’s te maken..
Je hebt aangegeven dat je werk humor en een kritiek op maatschappelijke normen combineert. Hoe balanceer je deze twee aspecten en welke rol speelt humor in je kunst?
Ik zou niet zeggen dat het per se gaat om het balanceren van die twee elementen. Humor maakt gewoon deel uit van mijn gevoeligheid. Het is hoe ik communiceer en contact maak met mensen, een manier om het ijs te breken. Hoewel mijn werk vaak solitair is, blijft het toch een vorm van communicatie. Humor creëert ruimte voor veel dingen — soms is het gewoon een manier om de sfeer te peilen. Er zijn ook momenten waarop de personages in mijn werk dingen zeggen die taboe zijn. Ik denk dat humor die ruimte opent om volatile te zijn, waardoor het wat luchtiger wordt en soms gewoon grappig.
In je recente installatie Petpourri heb je een Long Island TV-show herimagined. Kun je ons meer vertellen over dit project en hoe het je interesse in het hercontextualiseren van het dagelijks leven door kunst weerspiegelt?
Het project werd gecommissioneerd door The Shed voor hun Open Call in 2023 en is geïnspireerd door een dierenwinkel eigenaar uit Long Island die ook een lokale tv-show had, genaamd Petpourri. In deze show liepen de dieren vrij rond, wat resulteerde in chaotische en absurde scènes. De originele opnames waren lastig te vinden, maar ik slaagde erin ze op Reddit op te sporen. De tapes duurden maar een paar minuten, en mijn idee was om een werk te creëren rondom deze beelden. Ik wilde een geheel Petpourri-universum opbouwen, beginnend met deze korte, gewelddadige en tegelijkertijd komische dierenvideo’s, en van daaruit verder uitbreiden.
Je gebruik van fluorescerende huisdierproducten en oversized sculpturen in “Petpourri”. Hoe kies je materialen of visuele elementen?
Het was eigenlijk vrij eenvoudig. Ik gebruikte veel prothetische make-up om de veranderingen die de karakters doormaakten weer te geven. Wat betreft de sculpturen richtte ik me op het gieten van de protheses in vaste vormen, om de objecten vervolgens te extraheren via 3D-printen. Het voelde als een kleine verzamelserie die je niet echt kunt gebruiken om voor huisdieren te zorgen — onpraktische huisdierbenodigdheden, wat ik echt grappig vind. Voor mij draait het bij materialen om wat er gebruikt kan worden om reproducties te maken. Het is vergelijkbaar met mijn video’s, waarin de karakters echte mensen uit tv-shows, of video’s die ik online vond, of mensen uit mijn eigen leven imiteren. De sculpturen zijn imitaties van onopvallende objecten.
In je werk vermeng je personages en authenticiteit op een unieke manier. Hoe navigeer je de balans tussen regie en spontaniteit wanneer je met performers werkt?
Ik geloof dat iedereen een mix van een personage en zijn echte zelf meebrengt naar de set — hoe ze zich die dag voelen, wat er in hun hoofd omgaat. Wanneer ik met een performer werk, is het voor mij cruciaal dat ze zich onafhankelijk voelen. Ik geniet er eigenlijk van als ze me uitdagen of hun eigen ideeën inbrengen. Ik werk niet vaak met getrainde acteurs, omdat ik niet alleen de rol wil zien, maar ook de performer zelf. Ik kies mensen die ik interessant vind. Het gaat echt om het initiële concept dat wordt afgeleid door alles wat er op de draaidag gebeurt, en dan proberen om het weer samen te brengen in de montage. Die dynamiek van geven en nemen is wat het werk maakt. Daar gebeurt de echte magie.
Je werk lijkt de consumentencultuur uit te dagen. Hoe zie je de rol van kunst in het bekritiseren van maatschappelijke systemen?
Ik geloof dat kunst, of het nu bedoeld is of niet, vaak de consumentencultuur bekritiseert door simpelweg te bestaan.Kunst is van nature niet essentieel in de economie, wat het op zich al tot iets extravagants maakt. Dit creëert een ruimte die indirect met politieke kwesties omgaat. Ik denk dat alle kunst politiek kan zijn, maar ik streef niet per se naar een directe kritiek op de cultuur. Op dit punt bekritiseert de Amerikaanse cultuur zichzelf constant, daar heeft het mijn hulp niet voor nodig.
Je gaat binnenkort naar Hasselt voor je eerste tentoonstelling in Europa. Zullen je werken daar anders zijn dan je eerdere werk?
Nou, het is in Europa, wat het op zich al anders maakt. Het feit dat ik in het buitenland ben, betekent dat alles zorgvuldig moet worden gepland. Het zal zeker anders zijn, zowel door het Europese publiek als door de ruimte zelf — VONK. Het is zo’n bijzondere locatie; ik vind het veel interessanter dan een traditionele galerij. Er is iets veel meer toegankelijk en kwetsbaar aan. Ik kijk er echt naar uit om mijn werk daar te tonen. Dus ja, in dat opzicht zal het absoluut een andere ervaring zijn.
Gezien het feit dat je werk zich baseert op een diep gewortelde Amerikaanse cultuur, hoe denk je dat het zal resoneren met een Belgisch publiek?
Ja, het is zeker heel Amerikaans. Maar Amerika zelf is zo fascinerend, hoe messed up het ook is. Ik stel me voor dat het publiek het zal bekijken en denkt: “Wow, Amerika — wat een zooitje” (lacht). Maar ik geloof wel dat zodra je die lagen voorbij bent, iedereen ermee kan verbinden. Het feit dat Vonk me heeft uitgenodigd om mijn werk te tonen, suggereert al dat er een bepaalde connectie of resonantie is.
Wat is het volgende voor jou als kunstenaar en hoe zie je je toekomst in de voortdurend veranderende kunstwereld?
Ik leef meestal in het moment en kijk af en toe terug naar het verleden. De toekomst is altijd onzeker, en hoewel er altijd dingen gebeuren, denk ik dat het voor een kunstenaar belangrijk is om voor zichzelf op te komen en te weten hoe je dingen kunt laten gebeuren. Laten we eerlijk zijn — de meeste mensen steunen kunst niet op de manier die kunstenaars nodig hebben. Je moet je weg vinden naar mensen die misschien een beetje ‘anders’ of ‘gek’ zijn, en proberen met hen samen te werken. En begrijp me niet verkeerd — kunstenaars kunnen zelf ook behoorlijk gek zijn! Er speelt veel politiek in de kunstwereld, en ik heb plannen voor de toekomst gehad die uiteindelijk niet zijn uitgekomen. Maar dat is volgens mij gewoon onderdeel van het kunstenaarschap.
Hoe zie je je relatie met kunst in de toekomst evolueren?
De afgelopen vijf jaar ben ik zeker gegroeid, en ik denk dat dat vooral komt door de kansen die ik heb gekregen. Ze hebben me uitgedaagd om echt een stap vooruit te zetten en alles te geven. Wat de toekomst precies brengt, weet ik niet, maar ik ben benieuwd hoe mijn werk zich zal ontwikkelen naarmate ik ouder word (lacht). Och, hoe zal dat eruitzien…
interview door Aïcha Mouhamou